صفر تا صد کرایولیپولیز

کرایولیپولیز یک روش غیرجراحی و پیشرفته برای کاهش چربی‌های موضعی بدن است که در سال‌های اخیر محبوبیت زیادی کسب کرده است. این تکنیک برای اولین بار در سال 2008 توسط دانشمندان دانشگاه هاروارد توسعه یافت و در سال 2010 توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تأیید شد. کشف این روش تصادفی بود؛ پژوهشگران متوجه شدند که قرار دادن بافت چربی در معرض سرما می‌تواند سلول‌های چربی را بدون آسیب به بافت‌های اطراف از بین ببرد.

اصول علمی کرایولیپولیز بر پایه حساسیت بیشتر سلول‌های چربی به سرما نسبت به سایر بافت‌های بدن استوار است. این روش از سرمای کنترل شده برای تخریب انتخابی سلول‌های چربی (آدیپوسیت‌ها) استفاده می‌کند. دمای مورد استفاده در این روش معمولاً بین -10 تا +5 درجه سانتیگراد است که برای از بین بردن چربی‌ها کافی است، اما به پوست و سایر بافت‌ها آسیبی نمی‌رساند.

کرایولیپولیز

کرایولیپولیز به سرعت به یکی از محبوب‌ترین روش‌های کاهش چربی موضعی تبدیل شد، زیرا برخلاف روش‌های جراحی مانند لیپوساکشن، نیاز به بیهوشی، برش یا دوره نقاهت طولانی ندارد. امروزه این روش در سراسر جهان برای درمان مناطقی مانند شکم، پهلوها، ران‌ها، بازوها، چانه دوم و پشت استفاده می‌شود. بیش از 8 میلیون نفر در سراسر جهان تاکنون تحت درمان با این روش قرار گرفته‌اند.

توسعه این روش منجر به ایجاد دستگاه‌های پیشرفته‌تری شده است که دقت و ایمنی بیشتری دارند. جدیدترین دستگاه‌های کرایولیپولیز قادرند دمای بافت را به طور دقیق کنترل کنند و همزمان از ماساژ برای افزایش اثربخشی استفاده نمایند. این پیشرفت‌ها باعث شده کرایولیپولیز به یکی از ایمن‌ترین و مؤثرترین روش‌های غیرجراحی کاهش چربی تبدیل شود.

مکانیسم عمل و نحوه عملکرد

کرایولیپولیز با استفاده از سرمای کنترل شده باعث مرگ برنامه‌ریزی شده سلول‌های چربی (آپوپتوز) می‌شود. هنگامی که بافت چربی در معرض سرما قرار می گیرد، بلورهای یخ در سلول‌های چربی تشکیل می‌شود که به غشای سلولی آسیب می‌زند. این آسیب باعث می‌شود سلول‌های چربی به تدریج در طی چند هفته تا چند ماه پس از درمان از بین بروند و محتویات آنها به طور طبیعی توسط سیستم لنفاوی بدن دفع شود.

تفاوت اصلی کرایولیپولیز با سایر روش‌های کاهش چربی در انتخابی بودن آن است. این روش فقط سلول‌های چربی را هدف قرار می‌دهد و به بافت‌های مجاور مانند پوست، عضلات و اعصاب آسیبی نمی‌رساند. سلول‌های چربی پس از تخریب توسط این روش، برای همیشه از بین می‌روند و در صورت حفظ وزن مناسب، دیگر باز نمی‌گردند. این ویژگی کرایولیپولیز را به یک روش دائمی برای کاهش چربی‌های موضعی تبدیل کرده است.

پروسه درمان معمولاً بین 35 تا 75 دقیقه برای هر ناحیه از بدن طول می‌کشد. در طول جلسه درمان، پزشک یا تکنسین از یک دستگاه مخصوص استفاده می‌کند که شامل یک هندپیس با مکنده است. این هندپیس ناحیه مورد نظر را می‌مکد و سپس آن را در معرض سرمای کنترل شده قرار می‌دهد. بیمار در طول درمان ممکن است احساس کشش، سرما و سپس بی‌حسی در ناحیه تحت درمان داشته باشد.

نتایج کرایولیپولیز معمولاً به تدریج ظاهر می‌شوند. بیشتر بیماران پس از 3 هفته شروع به مشاهده تغییرات می‌کنند، اما نتایج نهایی پس از 2 تا 4 ماه مشخص می‌شود. در این مدت، بدن به طور طبیعی سلول‌های چربی تخریب شده را دفع می‌کند. معمولاً یک جلسه درمان برای هر ناحیه کافی است، اما در برخی موارد ممکن است جلسات تکمیلی توصیه شود.

چرا سرما چربی را آب می‌کند؟

سلول‌های چربی نسبت به سرما حساس‌تر از سایر بافت‌ها هستند. هنگامی که دمای پوست به حدود ۴-۷ درجه سانتیگراد می‌رسد، فرآیندی به نام آپوپتوز (مرگ برنامه‌ریزی‌شده سلولی) در سلول‌های چربی آغاز می‌شود. این سرما باعث تشکیل کریستال‌های یخ درون سلول‌های چربی می‌شود که به مرور زمان (طی ۲-۴ ماه) توسط سیستم لنفاوی بدن جذب و دفع می‌شوند.
جالب است بدانید این روش بر پایه تحقیقات دانشمندان هاروارد Dieter Manstein و R. Rox Anderson توسعه یافته که متوجه شدند قرار گرفتن پوست در معرض سرما می‌تواند بدون آسیب به بافت‌های اطراف، چربی را کاهش دهد. امروزه دستگاه‌هایی مانند کولاسکالپتینگ (CoolSculpting) این تکنولوژی را به شکل ایمن اجرا می‌کنند.

مزایا و معایب کرایولیپولیز

کرایولیپولیز مزایای متعددی نسبت به روش‌های سنتی کاهش چربی دارد. مهم‌ترین مزیت این روش غیرتهاجمی بودن آن است که نیاز به برش، بیهوشی یا دوره نقاهت طولانی را از بین می‌برد. بیماران می‌توانند بلافاصله پس از جلسه درمان به فعالیت‌های عادی خود بازگردند. این روش همچنین درد و ناراحتی کمی ایجاد می‌کند و عوارض جانبی آن بسیار محدود است.

از دیگر مزایای کرایولیپولیز می‌توان به انتخابی بودن آن اشاره کرد. این روش فقط سلول‌های چربی را هدف قرار می‌دهد و به بافت‌های دیگر آسیب نمی‌زند. نتایج آن نیز طبیعی‌تر از روش‌های جراحی است و خطر ایجاد ناهمواری در پوست را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، کرایولیپولیز یک روش دائمی محسوب می‌شود، زیرا سلول‌های چربی تخریب شده دیگر باز نمی‌گردند.

با این حال، کرایولیپولیز معایبی نیز دارد. این روش برای کاهش وزن کلی مناسب نیست و فقط برای از بین بردن چربی‌های موضعی مقاوم به رژیم و ورزش کاربرد دارد. همچنین، نتایج آن به تدریج ظاهر می‌شوند و ممکن است چند ماه طول بکشد تا اثر کامل آن مشاهده شود. هزینه این روش نیز نسبتاً بالا است و معمولاً تحت پوشش بیمه قرار نمی‌گیرد.

کرایولیپولیز برای همه افراد مناسب نیست. افرادی که چربی‌های بسیار زیاد دارند یا پوستشان شل است، ممکن است کاندیدای مناسبی برای این روش نباشند. همچنین، افرادی که شرایط خاص پزشکی مانند کرایوگلوبولینمی یا بیماری‌های مرتبط با سرما دارند، نباید از این روش استفاده کنند. مشاوره با پزشک متخصص قبل از انجام کرایولیپولیز ضروری است.

مراحل انجام کرایولیپولیز

اولین مرحله در فرآیند کرایولیپولیز، مشاوره اولیه با پزشک است. در این جلسه، پزشک وضعیت سلامت عمومی بیمار، نواحی مورد نظر برای درمان و انتظارات او را ارزیابی می‌کند. پزشک همچنین توضیح می‌دهد که چه نتایجی می‌توان انتظار داشت و آیا بیمار کاندیدای مناسبی برای این روش است یا خیر. در برخی موارد، ممکن است پزشک عکس‌هایی از ناحیه تحت درمان بگیرد تا بتواند نتایج را بعداً مقایسه کند.

در روز درمان، ناحیه مورد نظر با یک ژل مخصوص پوشانده می‌شود تا از پوست محافظت کند. سپس پزشک هندپیس دستگاه را روی پوست قرار می‌دهد و با استفاده از مکنده، بافت چربی را به داخل محفظه دستگاه می‌کشد. این مکش به تمرکز اثر سرما بر روی بافت چربی کمک می‌کند و از آسیب به سایر بافت‌ها جلوگیری می‌نماید. بیمار ممکن است در ابتدا احساس فشار و سرما کند که پس از چند دقیقه به بی‌حسی تبدیل می‌شود.

پس از اتمام زمان درمان که معمولاً بین 35 تا 75 دقیقه است، پزشک ناحیه تحت درمان را ماساژ می‌دهد تا به تجزیه بلورهای یخ تشکیل شده در سلول‌های چربی کمک کند. این مرحله ممکن است کمی ناراحت کننده باشد، اما درد شدیدی ایجاد نمی‌کند. پس از درمان، بیمار می‌تواند بلافاصله به فعالیت‌های عادی خود بازگردد، اگرچه ممکن است تا چند روز در ناحیه تحت درمان احساس حساسیت داشته باشد.

نتایج اولیه معمولاً پس از 3 هفته قابل مشاهده است، اما اثر کامل درمان پس از 2 تا 4 ماه ظاهر می‌شود. در این مدت، بدن به طور طبیعی سلول‌های چربی تخریب شده را دفع می‌کند. پزشک ممکن است یک جلسه پیگیری برای ارزیابی نتایج ترتیب دهد. در برخی موارد، اگر نتیجه مطلوب حاصل نشده باشد، ممکن است جلسه تکمیلی توصیه شود.

پروسه درمان: از مشاوره تا نتیجه نهایی

۱. مشاوره اولیه: پزشک نواحی چربی و سلامت کلی شما را بررسی می‌کند. افرادی با BMI زیر ۳۰ و چربی‌های قابل گیر دادن (Pinchable fat) کاندیدای مناسبی هستند.
۲. آماده‌سازی: ناحیه موردنظر با ژل محافظ پوشانده شده و درون یک هندپیس مکنده قرار می‌گیرد.
۳. اعمال سرما: دستگاه به مدت ۳۵-۶۰ دقیقه دمای هدف را اعمال می‌کند. بیمار ممکن است احساس کشش، سردی یا مورمور شدن داشته باشد.
۴. پس از درمان: ممکن است قرمزی یا بی‌حسی موقت ایجاد شود. نتایج اولیه پس از ۳ هفته و حداکثر اثر پس از ۲-۴ ماه قابل مشاهده است.

مراقبت‌های پس از کرایولیپولیز

پس از انجام کرایولیپولیز، مراقبت‌های خاصی لازم است تا بهترین نتایج حاصل شود. در روزهای اول پس از درمان، ممکن است ناحیه تحت درمان قرمز، متورم یا کبود شود که کاملاً طبیعی است و معمولاً طی چند روز برطرف می‌شود. بیماران باید از ماساژ دادن یا فشار آوردن به ناحیه تحت درمان خودداری کنند، مگر اینکه پزشک توصیه کرده باشد.

فعالیت بدنی و ورزش سبک پس از کرایولیپولیز نه تنها ممنوع نیست، بلکه توصیه نیز می‌شود. ورزش به ویژه فعالیت‌هایی که باعث افزایش جریان لنف می‌شوند، می‌توانند به دفع سریع‌تر سلول‌های چربی تخریب شده کمک کنند. بیماران باید حداقل به مدت دو هفته از انجام ورزش‌های شدید خودداری کنند، اما پیاده‌روی و حرکات کششی سبک مفید هستند.

نوشیدن آب کافی پس از کرایولیپولیز بسیار مهم است. آب به دفع سموم و سلول‌های چربی تخریب شده از بدن کمک می‌کند. بیماران باید روزانه حداقل 8 لیوان آب بنوشند. همچنین توصیه می‌شود از مصرف الکل و غذاهای پرنمک که می‌توانند باعث احتباس آب در بدن شوند، حداقل به مدت یک هفته پس از درمان خودداری شود.

برای حفظ نتایج کرایولیپولیز، رعایت رژیم غذایی سالم و ورزش منظم ضروری است. اگرچه سلول‌های چربی تخریب شده باز نمی‌گردند، اما افزایش وزن می‌تواند باعث بزرگ شدن سلول‌های چربی باقی مانده در سایر نقاط بدن شود. پزشکان معمولاً توصیه می‌کنند بیماران پس از کرایولیپولیز سبک زندگی سالمی را در پیش بگیرند تا نتایج درمان پایدار بماند.

سوالات متداول

آیا کرایولیپولیز واقعا کار می کند؟
به نظر می رسد کرایولیپولیز یک درمان ایمن و موثر برای کاهش چربی بدون توقف لیپوساکشن یا جراحی باشد. اما توجه به این نکته مهم است که کرایولیپولیز برای کاهش چربی در نظر گرفته شده است نه کاهش وزن

چند جلسه کرایولیپولیز لازم است؟
یک جلسه به طور معمول برای نواحی کوچکتر کافی است، اما اگر می‌خواهید ناحیه بزرگ‌تری را درمان کنید یا کمی چربی بیشتری دارید، ممکن است دو یا سه جلسه درمان لازم باشد. به طور کلی اکثر افراد پس از دو جلسه به نتایج دلخواه خود می رسند. از نظر تئوری، می توانید چندین جلسه برای درمان یک ناحیه خاص برنامه ریزی کنید

انجماد چربی چه مضراتی دارد؟
می تواند عوارض جانبی جزئی از جمله تحریک و درد ایجاد کند. برخی از افراد ممکن است یک عارضه جانبی غیر معمول را تجربه کنند که در آن سلول های چربی به جای کوچکتر شدن، در پاسخ بزرگتر می شوند